Η ρωσική εταιρεία εξαγωγής φυσικού αερίου Gazprom Export και ο κύριος εταίρος της στην Τουρκία, η τουρκική BOTAS, υπέγραψαν στο τέλος του 2021 πακέτο συμφωνιών, σχετικά με τη συνεργασία τους για την παροχή ρωσικού φυσικού αερίου και τη χρήση των υποδομών μεταφοράς αερίου, ανακοίνωσε η θυγατρική της Gazprom.
Ειδικότερα, το νέο συμβόλαιο για την παροχή ρωσικού φυσικού αερίου στη BOTAS από την 1η Ιανουαρίου 2022 προβλέπει την εξαγωγή έως και 5,75 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων φυσικού αερίου ετησίως μέσω του αγωγού Turkish Stream για 4 χρόνια. Η νέα συμφωνία αντικαθιστά το προηγούμενο συμβόλαιο, το οποίο προέβλεπε την παροχή έως και 4 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων ανά έτος.
Η Gazprom προμήθευσε συνολικά στην Τουρκία περίπου 27 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου το 2021, δηλαδή κατά δύο τρίτα περισσότερο από το 2020, αλλά καθώς συνεχώς αυξάνεται η κατανάλωση στη χώρα, το 2021 αναμενόταν να φθάσει κατ’ εκτίμηση τον όγκο ρεκόρ των 60 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων, σύμφωνα με το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων «Ιντερφάξ».
Οι ροές φυσικού αερίου στην τουρκική επικράτεια
Μέρος των όγκων, που είχε αγοράσει προηγουμένως η BOTAS έχει μεταπουληθεί σε ιδιώτες εισαγωγείς, ενώ η ρωσική πλευρά δεν έχει ανακοινώσει ακόμη την επέκταση ή τη σύναψη νέων συμβολαίων με ανεξάρτητους αγοραστές στην Τουρκία, κατά το ίδιο πρακτορείο, που σημειώνει ότι την τελευταία 20ετία η Άγκυρα έχει αρχίσει να απελευθερώνει την αγορά του φυσικού αερίου, επομένως τα περισσότερα από τα διεθνή συμβόλαια της BOTAS ανατίθενται σε ιδιώτες εισαγωγείς. Ωστόσο, το 2016, καθιερώθηκε η εξωτερική διαχείριση των εταιριών αυτών από το κρατικό Ταμείο Ασφάλισης Καταθέσεων (TMSF), πράγμα, που ουσιαστικά ισοδυναμεί με κρατικοποίησή τους.
Το 2015, η Gazprom παρείχε έκπτωση 10,25% σε ιδιωτικές τουρκικές εταιρείες, αλλά ένα χρόνο αργότερα απαίτησε την ακύρωσή της. Από την 1η Ιανουαρίου 2017, τα διαιτητικά δικαστήρια ακύρωσαν τις εκπτώσεις για τις εταιρίες Akfel Gaz, Bat Hatt, Kibar Enerji, Avrasya Gaz και Enerco Enerji. Τα δικαστήρια ακύρωσαν τις εκπτώσεις για τους ιδιώτες εμπόρους, με αποτέλεσμα η μη συμμόρφωση ή οι δυσκολίες στην εκτέλεση των διαιτητικών αποφάσεων να περιορίζουν τις εξαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου στην Τουρκία.
