Αποκαλυπτικά είναι τα στοιχεία που έδωσε ο Πρόεδρος της Ε.ΕΛ.Ε.Α.Α. Νίκος Παπάτσας αναφορικά με τις προοπτικές της Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας (ΕΑΒΙ) σε συζήτηση με τον Υπουργό Άμυνας, Νίκο Παναγιωτόπουλο στο 33ο Ελληνικό Οικονομικό Συνέδριο (Greek Economic Summit) του Ελληνο-Αμερικανικού Επιμελητήριου (5-6 Δεκεμβρίου 2022).
«Οι αποφάσεις της ελληνικής κυβέρνησης για την ενίσχυση των Ενόπλων Δυνάμεων και της ασφάλειας της χώρας βρίσκονται στη σωστή κατεύθυνση» τόνισε κατ’αρχήν, ο Πρόεδρος της Ένωσης Ελληνικών Εταιριών Αεροδιαστημικής, Ασφάλειας & Άμυνας και Senior Partner του EFA GROUP, στη ομιλία του.
Όμως αντιπαρέβαλλε ότι αν και οι σχετικές διαδικασίες επιταχύνθηκαν εφόσον επιβάλλονταν από τη γεωστρατηγική κατάσταση για άμεσο χρονικά αμυντικό εκσυγχρονισμό της χώρας, η ΕΑΒΙ δεν έχει «θωρακίσει» ακόμα την συμμετοχή της σε αυτές τις διαδικασίες.
«Πρέπει να είμαστε από τις λίγες χώρες της ΕΕ που δεν έχουμε κάποια θεσμική πολιτική να στηρίζουμε με τον σωστό τρόπο την Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία», τόνισε ο Νίκος Παπάτσας, ο οποίος συμφώνησε με τον Υπουργό Άμυνας Νίκο Παναγιωτόπουλο κατά τη συνομιλία τους στο πάνελ με τίτλο «Η αναγέννηση της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας» ότι χρειάζεται να ενταθούν οι προσπάθειες για την ανάταξη της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας και στο ότι κάθε διαπραγμάτευση πρέπει να συμπεριλαμβάνει με ουσιαστικό τρόπο την εγχώρια συμμετοχή.
«Η γενική απαίτηση για 30% ελληνική συμμετοχή σε εξοπλιστικά προγράμματα και πλατφόρμες είναι μεν σημαντική, ωστόσο είναι αποπροσανατολιστική, εφόσον δεν είναι ρεαλιστική», τόνισε ο κ. Παπάτσας.
Η E.ΕΛ.Ε.Α.Α. πρότεινε τον τρόπο αντί να εστιάζουμε σε συμπαραγωγή, να εστιάζουμε σε συμμετοχή της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας στα εξοπλιστικά προγράμματα.
«Όσον αφορά στα ευρωπαϊκά προγράμματα, δυστυχώς δεν έχουμε δει ακόμη κάποια αξιόλογη βιομηχανική συμφωνία και σίγουρα όχι συμβατή με το μέγεθος αυτών των προμηθειών.
Πολλές υποσχέσεις, αμέτρητα Μνημόνια Κατανόησης-MOU για την ώρα. Ευελπιστούμε να αλλάξει αυτό άμεσα και να μην συνδέονται αυτά με ακόμη καινούργιες προμήθειες», εξήγησε ο κ. Παπάτσας.
Προτείνοντας π.χ. οι γαλλικές εταιρίες να επιτύχουν μια 30% επιστροφή και όχι αναγκαστικά συμπαραγωγή είτε προσφέροντας προϊόν ή/και υπηρεσία στις γαλλικές ένοπλες δυνάμεις, είτε ανοίγοντας την πόρτα στην ΕΑΒΙ να εισέλθει στη διεθνή εφοδιαστική αλυσίδα γαλλόφωνων χωρών.
Στη συζήτηση έγινε σαφές ότι όταν υπάρχει ένα ευέλικτο σχέδιο για υποχρέωση Βιομηχανικής Συνεργασίας, δημιουργούνται θαύματα ενώ δίνεται η ευκαιρία σε κάποιες ελληνικές εταιρίες της ΕΑΒΙ να λάμψουν.
Ο κ. Παπάτσας έδωσε μάλιστα για την Ελλάδα δύο αντίθετα πολύ ξεκάθαρα παραδείγματα:
«Χώρα εκτός Ευρώπης, μέλος του ΝΑΤΟ, έχει πάρει στην Ελλάδα πάνω από $4 δις δολάρια σε συμβάσεις μέσω διακρατικών συμφωνιών και μέσα σε 15-20 χρόνια κατάφερε μέσω Προγραμμάτων Ασφάλειας Εφοδιασμού και ΑΩ να παραχθεί πλούτος μέσω εξαγωγών στην Ελλάδα, συνολικά $2.2 δις.
Δηλαδή 55% επιστροφή! Άλλη δε εταιρεία από την ίδια χώρα, έκανε βασικό της υποκατασκευαστή την πολύ αξιόλογη ΙΝΤΡΑΚΟΜ στα PATRIOT πέρα και μετά από τα ΑΩ, και σήμερα ακόμη αποτελεί μέρος των εσόδων της συγκεκριμένης αξιόλογης ελληνικής εταιρείας.
Αντιθέτως, ψάχνοντας κάποια φωτεινά παραδείγματα από Ευρωπαϊκές εταιρίες (που ακόμη πιο εύκολα ξεγλιστράνε από υποχρεώσεις βιομηχανικής συνεργασίας) ειλικρινά δεν μπορεί κανείς να δει παρά κάποια κατακερματισμένα υποκατασκευαστικά έργα προσωρινής διάρκειας. Κανένας εξαγωγικός πρωταθλητής, κανένα διαρκές υποκατασκευαστικό έργο ή μακροχρόνια συμμετοχή στην εφοδιαστική αλυσίδα του προμηθευτή για έργα τεχνολογικού επιπέδου».
Η συζήτηση εστίασε και στα νέα προγράμματα, το αμερικανικό F-35 και στις μεγάλες συμβάσεις με τη Γαλλία όπως τα RAFALE και τις φρεγάτες FDI.
Για να επιτευχθεί η μεγαλύτερη και ουσιαστικότερη συμμετοχή στα προγράμματα αυτά, χρειάζεται μακροχρόνιος προγραμματισμός, σημείωσε ο κ. Παπάτσας.
Ένα πρόγραμμα από μόνο του δεν αρκεί π.χ. για ένα ναυπηγείο να εξασφαλίσει την βιωσιμότητά του, πόσο δε μάλλον την επιτυχία του στο διεθνές ανταγωνιστικό περιβάλλον.
Στο πως σήμερα μέσα από τα προγράμματα αυτά μπορούμε να δούμε το μέλλον, ο κ. Παπάτσας ανέλυσε το εξής παράδειγμα:
«Tο F-35 διεθνώς δεν είναι απλά ένα αεροσκάφος 5ης γενιάς αλλά έχει σχεδιασθεί ειδικότερα για να είναι μια πλατφόρμα βιομηχανικής συνεργασίας με μια απέραντη εφοδιαστική αλυσίδα που συνδέει 15 κράτη. Όλες μα όλες οι χώρες που συμμετέχουν στην εφοδιαστική αλυσίδα έχουν εκ προοιμίου εκτεταμένο βιομηχανικό έργο. Το συγκεκριμένο αεροσκάφος εισάγει και ΔΙΑΧΕΕΙ τις τεχνολογίες του μέλλοντος όπως π.χ. τις δικτυοκεντρικές επιχειρήσεις κλπ».
Παράλληλα, τόνισε ότι η Ελλάδα έχει εταιρίες που μπορούν να συμμετέχουν και στον τομέα της ευρωπαϊκής διαστημικής βιομηχανίας κάνοντας συμπράξεις στρατηγικής συμμαχίας. «Ως Ένωση Ελληνικών Εταιριών Αεροδιαστημικής Ασφάλειας & Άμυνας (Ε.ΕΛ.Ε.Α.Α.) με 44 εταιρίες μέλη, ενεργές και με δραστηριότητες στον χώρο της άμυνας που αποτελούν το 95% της ΕΑΒΙ, προτιθέμεθα να ενώσουμε τις δυνάμεις μας και με την ΕΒΙΔΙΤΕ (Ένωση Ελληνικών Βιομηχανιών Διαστημικής Τεχνολογίας και Εφαρμογών), για να παρέχουμε μεγαλύτερη γκάμα επιλογών σε προϊόντα και υπηρεσίες στους συναφείς και αλληλένδετους χώρους της άμυνας και της αεροδιαστημικής.
Τόσο ο κ. Παναγιωτόπουλος, όσο και ο κ. Παπάτσας τόνισαν ότι η Ελλάδα έχει εταιρίες που αποτελούν «μικρά διαμάντια στον παγκόσμιο σκληρό ανταγωνισμό» και «πρωταθλητές εξωστρέφειας» και ότι η ιστορική συγκυρία επιβάλλει να εντείνουμε τις προσπάθειές μας ώστε οι εταιρίες της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας να αδράξουν την ευκαιρία και να συμμετέχουν άμεσα στις εξελίξεις για νέα κοινή ευρωπαϊκή αμυντική προσέγγιση ενοποιημένων προμηθειών κάτω από την NSPA και OCCAR.
Προτάθηκε μάλιστα ότι χρειάζεται να συνεργαστούν το Υπουργείο Ανάπτυξης, με το Υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής και το Υπουργείο Άμυνας με στόχο την ενίσχυση του ρόλου της Γενικής Διεύθυνσης Εξοπλισμών (ΓΔΑΕΕ), αλλά και τη μεγαλύτερη άντληση ευρωπαϊκών κονδυλίων για την Έρευνα και την Ανάπτυξη.
